Rutin Aşılama Covid-19’a Takıldı Çocuklarda Mevt Oranları Arttı
Günümüzde rutin aşılar ömrü tehdit eden 20’den fazla hastalığa karşı tesirli muhafaza sağlıyor. Dünya Sıhhat Örgütü’nün paylaştığı bilgilere nazaran, aşılama sayesinde difteri, tetanoz, boğmaca, grip ve kızamık üzere hastalıklardan her yıl 3,5-5 milyon mevt önlenebiliyor.
Buna karşılık bilhassa Covid-19 pandemisi nedeniyle rutin aşılamanın yavaşlaması ile dünyanın her bölgesinde kızamık, çocuk felci ve difteri üzere aşıyla önlenebilir hastalıkların salgınlarının arttığı kaydedildi. Dünya Sıhhat Örgütü, Amerikan Salgın Hastalık Merkezi üzere kurumların paylaştığı datalara nazaran aşılama 2020’den bu yana düşüşe geçti. Son iki yıldaki COVID-19 salgını ve buna bağlı kesintiler sıhhat sistemlerini zorladı. 2021’de 25 milyon çocuk en az bir rutin aşıyı kaçırdı ve 18 milyon çocuk hiç aşı olmadı. 2021’de yaklaşık 40 milyon çocuk, artan kızamık tehdidi ile karşı karşıya kaldı ve tahminen 128.000 çocuk kızamıktan öldü.
UNICEF ise global çapta düşüşe geçen rutin aşılama ile ilgili şu bilgileri paylaştı:
Küresel aşılama azalmaya devam ediyor. 25 milyon çocuk hayat kurtaran aşıları kaçırdı. Bu sayı 2020’ye nazaran 2 milyon ve 2019’a nazaran 6 milyon fazla. Difteri-tetanoz-boğmacanın (DTP3) üçüncü dozunun global kapsamı yüzde 86’dan yüzde 81’e düşerek 2008’den bu yana en düşük düzeye geriledi. Ulusal aşılama kapsamına Dünya Sıhhat Örgütü ve UNICEF kestirimleri de gösteriyor ki; 112 ülke, 2019’dan bu yana DTP3 kapsamında sakinlik yahut düşüş yaşadı ve bu ülkelerden 62’si en az yüzde 5 geriledi. Sonuç olarak, 2021’de 25 milyon çocuk aşılanmadı yahut eksik aşılandı ve 18 milyona aşı yapılmadı.
Aşılamada ortayı kapatma çağrısı
Her yıl Nisan ayının son haftası olan 24-30 Nisan tarihlerinde kutlanan Dünya Aşı Haftası öncesinde aşılamada ortayı kapatarak “yetişme” daveti yapıldı. Dünya Sıhhat Örgütü 2023 yılı Dünya Aşı Haftası temasını “The Big Catch-Up” (Büyük Yetişme) olarak belirledi. Bu tema ile 2019’dan bu yana çeşitli nedenlerle aşı takvimini kaçıranların, bilhassa de çocukların, aşılanarak hastalıklara karşı bağışıklık kazanmaları amaçlanıyor. Aşısız çocukların aşılı yaştaşlarına yetişmelerini sağlamak için global davette bulunan DSÖ’den yapılan yazılı açıklamada şu sözlere yer verildi:
Dünya Aşılama Haftası
“DSÖ, Büyük Yetişme teması altında, daha fazla insanın, bilhassa de çocukların önlenebilir hastalıklardan korunmasını sağlamak emeliyle ülkelerdeki ilerlemeyi hızlandırmak için ortaklarla birlikte çalışıyor. 2023, temel aşılamada kaybedilen ilerlemeyi telafi etmek için global fırsatımızdır. Aşıları kaçıran milyonlarca çocuğa ulaşmamız, temel aşılama kapsamını en az 2019 düzeylerine getirmemiz, aşılama sağlamak ve topluluklarda ve ülkelerde kalıcı müdafaa oluşturmak için temel sıhhat hizmetlerini güçlendirmemiz gerekiyor. Dünya Aşılama Haftası’nın emeli, daha fazla çocuğun, yetişkinin ve topluluklarının aşıyla önlenebilir hastalıklardan korunarak daha keyifli ve sağlıklı ömürler sürmelerini sağlamaktır. Her yıl Nisan ayının son haftası olarak kabul edilen Dünya Aşılama Haftası için, global aşılama topluluğu aşıların hayat kurtarıcı gücünü kutlamak için bir ortaya gelir. Bu yılın teması olan The Big Catch-Up (Büyük Yetişme), onları hastalıktan, sakatlıktan ve mevtten müdafaaya yardımcı olan aşıları kaçıran çocukları bulup aşılamak için acil ve kritik muhtaçlık konusunda farkındalık yaratmak için bir fırsattır” (BSHA – Bilim ve Sıhhat Haber Ajansı)
